Peilbesluit Reeuwijkse Plassen geen hamerstuk in de Verenigde Vergadering van het HHRijnland

Voor woensdagmiddag 27 september stond het nieuwe Peilbesluit, dat geldt voor het Plassengebied en Reeuwijk Brug West en Oost, bij de Verenigde Vergadering van Rijnland als “hamerstuk” geagendeerd.

De Reeuwijkse Vereniging van Watereigenaren en Rechthebbende gebruikers (VWR) sprak daar in. De VWR betoogde daarbij, zoals in de eerder door de VWR ingediende Zienswijze, tegen de invoering van dit Peilbesluit te zijn.

De belangrijkste argumenten waren:

–     er is geen overtuigend bewijs dat het nieuwe peilbesluit leidt tot betere waterkwaliteit;

  • de gemaalcapaciteit om het peilbesluit te handhaven is onvoldoende;
  • door langdurig in de zomer te sturen op de onderste grens is er een risico van daling van het maaiveld;
  • helder water houdt niet per definitie in dat de kwaliteit ook goed is;
  • helder water geeft het risico van sterke groei van waterplanten met alle belemmering voor de watersport als gevolg.

De 33 leden van de vergadering vonden met 3 spreekrondes en twee schorsingen het onderwerp en de argumenten van de VWR belangrijk genoeg om er vijf kwartier tijd voor uit te trekken.

Het Peilbesluit is uiteindelijk toch aangenomen, zij het wel met een amendement van Jacob Jan Bakker vanuit de VVD fractie in de Verenigde Vergadering.

Het idee voor dat amendement was de heer Bakker meegegeven tijdens het voorgesprek met hem op vrijdag 22 september jl., dat n.a.v. een VWR verzoek vanuit de lokale afdeling van de VVD werd gearrangeerd. De VWR heeft waardering voor de wijze waarop de heer Bakker de steun van alle fracties voor dit amendement wist te verkrijgen.

Het amendement zorgde er voor, dat daarmee in het Peilbesluit tenminste een aantal zaken nu goed is geborgd.

  1. Allereerst dat er twee jaar na in werking treden van dit Peilbesluit een uitgebreide evaluatie moet komen op basis van de al eerder bij de Commissiebehandeling toegezegde monitoring.
  2. Voor wat betreft die monitoring roept dit amendement op deze te verbreden naar ook de maaivelddaling, waar tot nu toe dit alleen voor het grond- en plaswaterpeil voorzien was.
  3. Uit de VWR inspraak is ook voortgekomen, dat door de Hoogheemraad/ portefeuillehouder in de vergadering is toegezegd, dat het nieuwe Peilbesluit pas in werking mag treden, nadat:
    1. de voor de monitoring vereiste meetsystemen goed in werking zijn, en
    2. voorzien is in het op peil brengen van de bemalingscapaciteit voor ons gebied.
  4. Tevens is door de verantwoordelijke Hoogheemraad expliciet toegezegd, dat de inwoners bij de verdere voorbereiding zeer nauw betrokken zullen worden, al was het alleen al om zo meer draagvlak voor het flexibel regelen van de waterstand te krijgen. En dat ook dit gemonitord moet worden. Over tafel ging daarbij het begrip: “Rijnland moet van buiten naar binnen werken”.

Een voorzichtige conclusie is, dat de VWR met haar actie tot inspreken wel degelijk iets bereikt heeft. Het belangrijkste daarvan is:

  • Het instellen van tenminste drie meetpunten verdeeld over het gebied, die online gekoppeld zijn, gaan zorgen voor een volledig geautomatiseerde bemaling van het gebied. Daarmee zal “het beheer er kwalitatief op vooruit gaan” zoals eerder ook al was toegezegd.
  • De evaluatie na twee jaar ofwel twee seizoenen. Dat is dan tevens het moment waarop, als blijkt dat e.e.a. niet goed loopt, er kan worden besloten zaken bij te stellen. Of zelfs dat het Peilbesluit teruggedraaid wordt.

Tegelijkertijd blijven onze bezwaren op het vlak van risicovolheid voor ons als ingelanden overeind, omdat:

  • sturen vanuit een midden-peil, dankzij de 4 cm + en 4 cm – marge die er dan is, veiliger is dan sturen op enkel de uiterste grenzen van – 2,21 en – 2,29 meter NAP;
  • het onzeker is hoe het met de over- en onderschrijdingen van deze grenzen gaat;
  • men niet weet wat de effecten qua maaiveld daling zijn wanneer 60 dagen lang zulke lage waterstanden worden aangehouden;
  • bij verbetering van het doorzicht van het water een toenemende groei van waterplanten een risico blijft.

Het bestuur van VWR zal zich in de komende periode beraden hoe het hier nu verder mee om zal gaan. Maar de VWR zit nu als gesprekspartner er wel dichter bovenop, om mede vorm te geven aan wat er allemaal eerst nog nodig is, voorafgaand aan de uiteindelijke invoering van dit Peilbesluit!

Kijk voor de ingediende zienswijze van de VWR op dit Peilbesluit van Rijnland op www.vwrreeuwijk.nl.

Inspreektekst

Geachte leden van de Verenigde Vergadering van Ingelanden van het Hoogheemraadschap van Rijnland,

Voorgenomen Peilbesluit en Helder Water

Helder water is een mooie doelstelling. Het streven ernaar lokt sec gezien, maatschappelijk applaus uit, ook dat van ons, als Reeuwijkse Vereniging van Watereigenaren en Rechthebbende gebruikers.

Wij als VWR hebben er echter ook ernstige bedenkingen bij, voor wat betreft:

  1. De haalbaarheid van dit doel middels het voorliggende peilbesluit
  2. De neveneffecten van het voorliggende peilbesluit, die achten wij meer dan risicovol.
  3. Het heldere water op zich, wat afhankelijk van diverse aspecten, ook voor ons gebied negatieve gevolgen kan hebben.
  4. Beheersbaarheid van het proces.

Wij hebben in het voorbije jaar de nodige contacten met uw organisatie gehad waarin wij telkenmale onze zorgen hebt geuit. Inmiddels heeft u wezenlijke, doch ondergeschikte elementen van onze beweringen overgenomen in uw toelichting en wijziging op de toelichting bij dit Peilbesluit.

Dat vatten wij op als een stuk erkenning.

Maar evenzo stuitten wij op onbegrip uwerzijds voor onze hoofd zorgen. Ik zet die hier voor u op een rij:

Voor wat betreft de haalbaarheid van het bereiken van helder water in onze Plassen hebben wij van u geen calculatie gezien waarmee u dit tenminste “aannemelijk” maakt. En evenmin de termijn waarbinnen u verwacht dit te realiseren.

De neveneffecten van dit voorliggende Peilbesluit zijn meer dan risicovol, ik bedoel dan:

  • Over- en onderschrijding van de uiterste peilgrenzen ten gevolge van onvoldoende gemaal- en ook inlaatcapaciteit. Deze grenzen worden immers nu als beheermarge onder het huidige Peilbesluit ook al regelmatig over- en onderschreden;

–      De extra maaivelddaling ten gevolge van het vier keer langduriger aanhouden van het benedenpeil van -2,29 NAP.
Uw mensen achten dit risico NIHIL.
Zij baseren zich daarbij op door u gedaan onderzoek in ons gebied. Echter ten tijde van dat onderzoek was er nog geen sprake van een vier keer langduriger lage waterstand en er hebben ook geen maaiveldhoogte metingen plaatsgevonden!
Ons inziens is hiervoor een gedegen risicoanalyse nodig. Ook een impact analyse dient hier deel van uit te maken, althans hieraan te worden verbonden. Immers maaivelddaling heeft direct impact voor bedrijven en bewoners op Reeuwijk Brug West, Oost en de inwoners van het Plassengebied.
–      Een volgend neveneffect van Helder Water is toename van de waterplantengroei, dat is op zich wellicht mooi en prachtig.
Maar alom bovenmatig aanwezige waterplanten vormen tegelijkertijd ook een schrikbeeld voor velen.
De omslag naar Helder Water heeft daarnaast echter ook consequenties voor de visstand, maar ook andere fauna zal de gevolgen ervan ondervinden.

Beheersbaarheid van het proces:
Wij zijn van mening dat u met dit peilbesluit een verandering in het eco – hydrologisch systeem voorstaat, met veel nevengevolgen.
De impact van de verandering en de op gang komende nevengevolgen daarvan zijn onvoldoende in kaart gebracht. In uw stukken wordt niet gespecificeerd hoe en waarop gemonitord “moet” worden en al evenmin welke maatregelen er mogelijk zijn en moeten worden genomen, als het veranderingsproces anders verloopt, of de gevolgen anders zijn dan verwacht.

Wilt u daarom van ons als VWR aannemen:

  • dat wij en de velen die onze Zienswijze steunen, ons voor ons Reeuwijkse Peilgebied dus ernstig zorgen maken over dit Peilbesluit?
  • dat wij, niet overtuigd zijn van de inerte robuustheid van de aan dit nieuwe Peilbesluit ten grondslag liggende onderbouwingen vanuit dit huis en
  • wij daarom in ons Plassen- en aangrenzend bebouwd gebied dit voorgenomen Peilbesluit beslist zo niet van u willen hebben?

Geachte leden van deze Verenigde Vergadering:

  1. Stemt u alstublieft tegen dit nieuwe Peilbesluit
    en laat u alstublieft eerst überhaupt alle consequenties van Helder Water, zoals op het vlak van visstand, plantengroei etc. eens echt goed uitzoeken, zodat op grond daarvan dan,
    vooral ook in goede samenspraak met het gebied, een weloverwogen afweging gemaakt kan worden,

dit dan afgezet tegen de kosten, in dit geval qua risico’s voor ons als ingelanden?

  1. Of stemt u desnoods voor dit Peilbesluit Reeuwijkse Plassen, maar dan wel
    met de absolute clausule tot uitstel van in werking treden, totdat in elk geval:
  • Het door Rijnland aangekondigde waterpeil meetsysteem in werking is gesteld,
    een derde deskundige partij dit heeft geijkt en
    het op een toegankelijke manier voor ingelanden online real time te volgen is en
    periodiek alle gerapporteerde waarden door een certificeringsbureau worden gevalideerd.
    De VWR wil overigens graag betrokken zijn bij de opzet en inrichting van dit totale meetsysteem, vermits dit ook meteen de monitoring van maaivelddaling in het gebied omvat.
  • Door Rijnland invulling is gegeven aan de opzet van de monitoring van alle genoemde neveneffecten voor het gebied.
  • Door Rijnland effectief voorzien is in de thans nog tekortschietende bemalingscapaciteit.

Dank u voor uw aandacht en Leden van deze Verenigde Vergadering, Bestuur van dit Hoogheemraadschap, ik hoop dat u kiest voor de belangen van uw ingelanden bij ons in het Reeuwijkse.